Hoe gemeenten juridische continuïteit waarborgen in tijden van personeelstekorten

De juridische afdelingen van gemeenten staan onder druk. De combinatie van toenemende verantwoordelijkheden, complexe regelgeving en een krappe arbeidsmarkt maakt het steeds moeilijker om juridische functies ingevuld te krijgen. Tegelijkertijd kunnen gemeenten zich geen vertraging permitteren: wetgeving moet nageleefd worden, vergunningen moeten tijdig worden verleend en bezwaarprocedures moeten zorgvuldig worden afgehandeld. 

In deze context wordt één oplossing steeds vaker genoemd als sleutel tot continuïteit én kwaliteit: detachering van juridisch talent. Maar hoe werkt dat in de praktijk? En wat levert het op? 

Een structureel tekort aan juridische professionals 

De uitdagingen binnen gemeentelijke juridische teams zijn niet nieuw, maar ze worden wel urgenter. Uit een arbeidsmarktanalyse van het A&O-fonds Gemeenten blijkt dat juridische functies, zoals vergunningverleners en juristen bestuursrecht, structureel moeilijk vervulbaar zijn. De gemiddelde vacaturetijd loopt in sommige regio’s op tot meer dan 90 dagen (bron: A&O-fonds Gemeenten, 2024). 

Tegelijkertijd nemen de maatschappelijke en bestuurlijke opgaven toe: 

• De Omgevingswet vergt specialistische kennis én capaciteit. 

• Burgers en ondernemers zijn juridisch weerbaarder en procederen vaker. 

• Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) zijn onderhevig aan strenge eisen. 

  
  

Deze combinatie zorgt ervoor dat juridische onderbezetting niet alleen vervelend is, maar directe gevolgen heeft voor de bestuurlijke slagkracht van gemeenten. 

De impact van juridische onderbezetting 

Een onderbezette juridische afdeling heeft gevolgen op meerdere niveaus: 

• Vertraging in beleidsuitvoering   Als juridische toetsing niet tijdig plaatsvindt, stagneert beleid. Denk aan woningbouwprojecten of gebiedsontwikkeling. 

• Reputatieschade en risico op claims Onzorgvuldige besluitvorming kan leiden tot procedures, boetes of imagoschade. 

• Overbelasting van zittend personeel Juristen die achterblijven draaien overuren en krijgen minder ruimte voor reflectie en kwaliteit, wat het risico op uitval verhoogt. 

Gemeenten zoeken dus naar manieren om hun juridische basis op orde te houden – zonder maanden te hoeven wachten op geschikte kandidaten. 

Detachering als strategische oplossing 

Detachering biedt uitkomst. Niet als laatste redmiddel, maar als doordachte, strategische keuze. Door tijdelijk juridisch talent in te zetten, blijven afdelingen operationeel en worden pieken opgevangen zonder dat kwaliteit in het geding komt.  

Wat zijn de voordelen van detachering voor juridische functies? 

1. Snelle beschikbaarheid van vakmensen 

Sourcen voor Nederland levert binnen acht weken gekwalificeerde juridische kandidaten. Deze professionals hebben ervaring binnen de overheid, zijn snel inzetbaar en begrijpen de bestuurlijke context. 

2. Geen concessies aan kwaliteit 

In tegenstelling tot interim-oplossingen of noodconstructies worden professionals geselecteerd op inhoudelijke expertise en teamfit. Zo blijft de kwaliteit van dienstverlening gewaarborgd. 

3. Flexibele inzet zonder juridische rompslomp 

Gemeenten profiteren van juridische capaciteit, zonder zich zorgen te maken over wervingstrajecten, contractvormen of inwerkperiodes. Alles wordt gefaciliteerd – van sourcing tot onboarding. 

4. Inzicht en verantwoording via sourcingrapportages 

Elke opdracht wordt ondersteund met rapportages die inzicht geven in de sourcingaanpak en marktbewegingen. Zo kunnen gemeenten leren en sturen op data. 

Juridische rollen waarin gemeenten detachering inzetten 

Gemeenten zetten detachering succesvol in voor functies zoals: 

• Jurist Omgevingsrecht – essentieel voor toetsing van ruimtelijke plannen. 

• Vergunningverlener Wabo – zorgt voor tijdige en juridisch correcte afhandeling van aanvragen. 

• Toezichthouder en handhaver – borgt naleving van wet- en regelgeving. 

• Jurist bezwaar & beroep – ondersteunt bij formele procedures en juridische advisering. 

Door deze professionals tijdelijk in te zetten, behouden gemeenten hun uitvoeringskracht én bouwen ze rust in voor structurele oplossingen. 

Wat betekent dit voor juridische professionals? 

Voor kandidaten biedt detachering via de publieke sector juist nu kansen. In plaats van te kiezen voor een vaste functie met beperkte ontwikkelmogelijkheden, biedt detachering: 

• Afwisseling tussen projecten en gemeenten 

• Inhoudelijke verdieping binnen het vakgebied 

• Zekerheid in dienstverband én ruimte om te groeien 
  

Voor juristen met een passie voor publieke dienstverlening en affiniteit met gemeentelijk recht is detachering een aantrekkelijk pad. 

Conclusie: behoud je juridische slagkracht 

In een tijd waarin juridische kennis cruciaal is voor goed bestuur, is het van belang om die capaciteit op orde te houden. Detachering biedt gemeenten de mogelijkheid om flexibel, snel én kwalitatief in te spelen op juridische uitdagingen. En dat is precies wat nodig is in een complex bestuurlijk landschap. 

Heb je moeite om juridische functies snel in te vullen?

Ontdek hoe Sourcen voor Nederland jouw team kan versterken.

Plan een sourcinggesprek in